Het verhaal van Frida Kahlo vertellen in een avondvullend ballet vergt veel inventiviteit van choreografe Annabelle Lopez Ochoa. Daar is zij geheel in geslaagd met deze wonderschone voorstelling over een vrouw die met haar schilderkunst haar tegenslagen verslaat. Als kind krijgt Kahlo polio waardoor ze mank loopt. Door een busongeluk op 18-jarige leeftijd raakt ze zwaar gewond. Haar ruggenwervel is ernstig beschadigd net als haar bekken. Daardoor is ze vaak aan bed gekluisterd. Maar liefst 36 operaties ondergaat ze waarvan vele mislukken. Als tijdverdrijf gaat ze schilderen. Dat wordt al gauw haar levenselixer.
De dag van de doden wordt altijd gevierd in Mexico. Die dag eren de Mexicanen hun dierbaren die overleden zijn. Zeventien skeletten die door middel van kubussen te openen het levensverhaal van Frida Kahlo vertellen. De kubussen hebben openingen aan alle kanten en zijn verrijdbaar. Binnenin zijn muurschilderingen van zowel schilderijen van Kahlo als ook gedachtes van haar en ruimtes waar ze aan bed gekluisterd is. Maya Makhateli is de vleesgeworden Frida. Met haar grote ogen en krachtige levenslust weet ze zoveel emoties neer te leggen in deze rol. Als kind zien we Frida in haar eigenzinnigheid. Daardoor heeft ze een eenzaamheid die tevens haar kracht is en haar tot zo'n unieke vrouw maakt. Ze vecht zich door haar tegenslagen heen en natuurlijk zijn haar schilderijen een vlucht waarin ze alles kan uitdrukken wat ze voelt en wil zijn. Prachtige toneelbeelden van de bedscène's in de kubussen waar, doordat de bedden op de muren geschilderd zijn, de krampachtige pijnbewegingen en angsten van Frida zo mooi uitgebeeld worden.
Een wonderlijke vondst van Lopez Ochoa om de zelfportretten door een groep mannelijke dansers te laten vertolken. Kleurrijke gestaltes in lange Mexicaanse rokken waar ze de mannelijke kracht die Frida bezit uitdragen. Ook is het Hertje, een alter ego van Frida, constant aanwezig. Vaak op moeilijke momenten waardoor het lijkt of ze haar natuurkracht aanroept. Heel broos en droomachtig mooi gedanst door Erica Horwood. Een andere mooie rol is die van haar man, de beroemde schilder Diego Rievera, met verve gedanst door James Stout. Zo'n sterke persoonlijkheid en natuurlijk botst dat vaak. Ze gaan ook door diepe dalen. Veel miskramen en de scène met het geboren kind met doodshoofd is indrukwekkend. In het begin is haar familie met rode draden als navelstrengen aan elkaar verbonden waar Frida zich uit bevrijdt. De eerste akte eindigt met rode draden die vanuit de lucht neerdalen, dat gebeurt terwijl Frida een grote rode draad zonder kind uit haar schoot trekt.
De muziek is werkelijk zo mooi en goed, speciaal gecomponeerd door Peter Salem, dat ik de kleuren van de muziek soms sterker vind dan de bewegingen van de choreografie in de eerste akte. Misschien komt dat ook door het geweldige decor en kostuumontwerp van Dieuweke van Reij en door de mooie Mexicaanse kleuren die toch vrij ongewoon zijn voor ons calvinistisch Nederland.
De opening van de tweede akte maakt dat echter helemaal goed. Een mooiere ode aan deze vrouw is nauwelijks denkbaar. Een corps de ballet van danseressen op spitzen die prachtige bladeren als vleugels hebben met Frida als middelpunt. Schitterend gechoreografeerd. Een uitspraak van Frida is "Waar heb ik voeten voor nodig? Ik heb vleugels om te vliegen". De tweede akte blijft betoveren. Alles en iedereen is los nu en bevangen. We zien prachtige scène's van het onstuimige leven. Diego heeft buitenechtelijke relaties. Frida heeft die ook zowel met mannen als met vrouwen. Zelfs met de nachtclubdanseres Josephine Baker heeft ze een verhouding. Betoverend zijn ook de liederen die op band gezongen worden door Chavela Vargas. Een van de allergrootste zangeressen waar Frida ook een relatie mee gehad heeft. Floor Elmers danst de scène op een van die liederen, zo mooi! Het is de scène van de gebroken ruggengraat waar ook Frida en haar zelfportret mannen op een gegeven moment samen dansen. Er gebeurt zoveel. Het niet meer verder kunnen leven wordt emotioneel uitgebeeld in Frida's delirium. Ze neemt veel valium en drank tegen de pijn en depressie's. Daardoor passeren alle figuren als op een gelukkig feest of droom. Diego krijgt een relatie met Frida's zus en dat is een dieptepunt en ook bijna het einde van haar ondraaglijkheid. De prachtige pas de deux van Frida en Diego bijna op het eind wordt werkelijk zo verscheurend mooi gedanst door Stout en Makhateli. Dan steekt Frida met een pijl het Hert in haar hart. Een mooie metafoor van haar zelfmoord. Ze sterft 13 juli 1954 op 47-jarige leeftijd. Een kort leven van een vrouw die voor vele vrouwen een symbool is van het feminisme. Een vrouw die de Mexicaanse cultuur met zoveel respect gezicht geeft, ook nu nog.
Dit avondvullende ballet is een document over deze geweldige vrouw. Geweldig neergezet door een groot danseres. Maya Makhatelli tilt met haar invulling van haar rol als Frida Kahlo haar sterrenstatus naar een hoger niveau. De voorstellingen zijn allemaal uitverkocht. Maar hopen dat deze voorstelling gauw in reprise gaat.
Gezien 6 februari 2020 Stopera Amsterdam
