Het is in de geschiedenis van de zeevaart niet de grootste ramp met een passagiersschip. Het is absoluut wel de bekendste. De ondergang van de Titanic.
In de nacht van 14 op 15 april 1912 verging de Titanic op haar eerste tocht. Kort voor middernacht boste dit, onzinkbaar geachte, schip tegen een ijsberg. Binnen enkele uren na de botsing verdween het schip richting de zeebodem en 1522 opvarenden kwamen hierbij om het leven. Velen van ons kennen dit verhaal door de film met Leonardo DiCaprio en Kate Winslet. Twintig jaar geleden bracht Joop van de Ende de eerste Nederlandstalige versie van de musical op de planken.
Ruud de Graaf en Hans Cornelissen vonden dat deze, met vijf Tony awards bekroonde, voorstelling 25 jaar na de première op Broadway weer in Nederland gespeeld moest gaan worden. De beiden heren hebben, voor Nederlandse maatstaven, flink uitgepakt. Een cast van maar liefst 25 man, live gespeelde muziek en een imposant decor. Een grote musical moet je groots aanpakken.
De musical begint rustig. We leren de bemanning kennen en uiteraard de passagiers van de eerste, tweede en derde klas. We worden deelgenoot gemaakt van hun onderlinge relaties, hun dromen en hu verlangens. Naast de bemanning is ook de ontwerper van het schip Thomas Andrews (René van Kooten) en de eigenaar Bruce Ismay (Marijn Brouwers) aan boord van de Titanic. Beide totaal verschillende karakters die door van Kooten en Brouwers meesterlijk worden neergezet. Andrews is trots als een pauw op zijn ontwerp, maar laat de verantwoordelijkheid van het besturen van het schip over aan kapitein E.J. Smith (Richard Spijkers). Terwijl Bruce Ismay alleen maar aan prestige denkt en hiermee de kapitein vreselijk onder druk zet. Spijkers speelt de rol van kapitein met volle overtuiging. Wat mij betreft de perfecte man op deze plaats in looks en performance.
In de eerste akte kabbelt het verhaal rustig voort, zoals het weer en het water buiten het schip ook rustig en bedaard is. We zien romances opbloeien, we zien liefdes versterkt worden maar we zien ook dat er bijvoorbeeld grote klasse verschillen zijn aan boord, dat passagiers van de tweede klas worden geweerd in de eerste klas. Maar de meest beduimelde plek aan boord voor passagiers is toch wel de derde klas. Met deze passagiers krijg je ook meteen een andere band dan met die in de andere klasse. Ik bedenk mij al meteen, met een scheepsramp wil je daar echt niet zitten.
Het echtpaar Straus heeft meteen mijn hart veroverend. De heer Straus (Han Oldigs) en mevrouw Straus (Mariska van Kolck) staan voor mij voor een liefde die de tand des tijds overwonnen heeft. De tastbare chemie die er tussen deze twee mensen is wordt prachtig vertolkt door van Kolk en Oldigs. Hun zangstemmen passen als twee perfect uitgesneden puzzelstukjes in elkaar.
De liedteksten vragen wel even wat concentratie om te volgen maar als je éénmaal in die flow gekomen bent is de vertaling van Daniël Cohen meesterlijk te noemen. Want de teksten zijn niet altijd even eenvoudig om te zetten naar de Nederlandse taal maar daar is Cohen goed in geslaagd.
Het decor (Eric van Palen), dat er uitziet als een enorme trap, verandert met gemak van de brug in de dinerzaal eerste klas. Een dinerzaal met een zeer inventieve oplossing voor de gedekte dinertafel. De stookruimte en de afdeling waar de derde klas passagiers zijn gehuisvest worden met dit decor eenvoudig en zeer geloofwaardig gecreëerd. Het lichtontwerp van Coen van der Hoeven geeft een belangrijke bijdrage aan die geloofwaardigheid.
Aan het einde van de eerste akte botst het schip dan tegen de ijsberg aan. En dat is na het kalme tempo van de hele akte best imposant te noemen.
In de tweede akte beleven we de laatste uren van het schip. Dit gedeelte van de voorstelling hakt er emotioneel flink in. De snelheid en intensiteit van het spel gaat in deze akte met grote stappen omhoog. Je voelt de paniek en de wanhoop van de passagiers. Nu word ik het verhaal compleet ingezogen, omdat ik iedereen ken en van iedereen ben gaan houden.
De solo stukken komen nu zo veel sterker binnen en de samenzang zorgt voor rillingen van emoties. Maar dan het mooiste, meest intieme moment van de voorstelling. Het afscheid van Isidor en Ida van Straus. Zo klein en vol liefde gespeeld en gezongen. Dit moment zal ik niet snel meer vergeten.
Met Titanic de Musical hebben Ruud de Graaf en Hans Cornelissen terecht een meesterlijke voorstelling terug naar Nederland gehaald. Een voorstelling met een prachtig verhaal, schitterende kostuums ( Arno Bremers ), en heerlijke muziek.
Ik zou iedereen afzonderlijk willen benoemen maar chapeau voor de hele cast en de creatives om zo’n mooie voorstelling in deze moeilijke tijden toch aan het Nederlandse publiek te laten zien.
Klik hier voor de speellijst
Gezien 21 November 2021 Kunstlinie Almere