Door Peter Rombouts / foto's Alex Gouliaev
Giselle is een van de meest gedanste klassieke balletten over de hele wereld. Het Nationale Ballet heeft een vernieuwde versie van Rachel Beaujean en Ricardo Bustamante naar een choreografie van Marius Petipa sinds 2009 op het repertoire.
Met acht solistenkoppels uit hun eigen gelederen wisselen ze hun voorstellingen af. Eerst nog t/m 5 november in hun eigen theater in Amsterdam, waarna ze het land intrekken t/m 19 november.
Het verhaal speelt zich af in een klein Duits wijndorpje. Giselle is een meisje met een zwak hart. Haar moeder is bang dat ze voor haar trouwen sterft als ze zich te druk maakt. Ongetrouwde maagden worden Willis. Hilarion is verliefd op Giselle maar ze is verliefd op Albrecht. Albrecht is een graaf die zich voor doet als een boerenzoon om zijn verplichtingen te ontvluchten. Hij is ook heimelijk verliefd op Giselle. Hilarion komt achter de indentiteit van Albrecht en lokt de adelijke jachtstoet naar het dorp. Dan komt Giselle erachter wie hij werkelijk is en ontmoet zij zijn verloofde Bathilde. Ze wordt door verdriet overmand en sterft na een waanzin scene die haar hart niet aankan.
In de tweede akte ook wel de witte akte genoemd komen de Willis onder aanvoering van Myrtha na middernacht uit hun graven. Als Hilarion het graf van Giselle bezoekt wordt hij het bos ingedreven door de Willis en moet zich dooddansen. Als de Willis hun nieuwe Willi Giselle verwelkomen bezoekt ook Albrecht door verdriet verteerd het graf van Giselle. Zij beschermt hem en vraagt hem dicht bij haar graf te blijven. Ze dansen samen en ook al smeekt Giselle Myrtha om Albrecht te sparen zijn de Willis onverbiddelijk. Giselle blijft bij Albrecht en zo kunnen de Willis moeilijk Albrecht opjagen. Ze blijven dansen totdat de zon opkomt en daardoor moeten de Willis terugkeren naar hun graven. Zo redt Giselle Albrecht en kan ze vredig terugkeren naar haar graf. Albrecht blijft alleen maar levend achter.
Geen wonder dat deze productie zowel in Nederland als over de grenzen zo'n succes heeft. Het Nationale Ballet heeft Giselle in o.a. China, Colombia, Zweden en Turkije gedanst. De kostuums en de decors van Toer van Schayk zijn prachtig en de groep heeft een klassiek technisch niveau welke tot de wereldtop behoort.
Wat me opvalt in deze productie is dat vooral ook het acteren van de groep een grote sprong heeft gemaakt. Het acteren van de ballettaal kon voorheen nog wel eens te overdreven uitgebeeld worden. De groep is goed op dreef. Ensembles gaan goed synchroom en de rollen worden mooi ingevuld. Anna Tsygankova als Giselle en Giorgi Potskhishvili als Graaf Albrecht zijn werkelijk een droompaar. Niet alleen zijn ze uitmuntend in hun technisch zuivere ballettechniek, ze hebben tevens een doorleefde invulling die zo intens en devoot is dat je als toeschouwer helemaal wordt meegezogen in het verhaal. Zelden heb ik zoiets wonderschoons gezien. De intensiteit kan je vergelijken met zangers als Jacques Brel of Maria Callas of met een schilder als Vincent van Gogh. Dit om aan te geven hoe bijzonder deze twee mensen met elkaar dansen. Ze nemen je mee naar een spirituele dimensie waar het onbereikbare bereikbaar wordt.
Nou moet ik er wel bij vertellen dat de tweede acte van Giselle zo betoverend mooi is dat ze in die achtergrond deze beleving geheel kunnen doorvoelen. Als Giselle zich aansluit bij de Willis weigert ze de wraakneming die altijd genomen wordt waarbij de man, opgejaagd door de Willis, moet dansen tot de dood er op volgt. Ze verdedigt haar geliefde en danst met hem tot de zon opkomt en vergeeft hem. Anna Tsygankova bereikt met haar invulling in de 2e akte het tere zwevende idioom waar de ideale ballerina naar streeft. Mede door het geweldige partneren van Giorgi Potskhishvili worden ze een eenheid die ik zelden heb gezien. Als aan het eind door de dageraad de Willis verdwijnen en Giselle in haar graf terugkeert weet Albrecht dat echte liefde en vergeving de enige weg naar verlichting is. Wat een boodschap aan de wereld.
Voor info ga naar de website van Het Nationale Opera en Ballet.
Gezien 18 oktober 2013 in het Nationale Opera en Ballet te Amsterdam