Barokmuziek uit de 17e en 18e eeuw, hedendaagse videotechniek en moderne dans. Ed Wubbe combineert deze drie elementen tot een voorstelling waarbij alle zintuigen tot aan de wortel worden geprikkeld.
Donderdag 8 december is in Theater Rotterdam de nieuwe dansvoorstelling “Scala” van Scapino Ballet Rotterdam. Volgens de brochure het logische vervolg op de voorstelling “Pearl” uit 2011. Helaas heb ik niet mogen ervaren hoe deze voorstelling was maar de recensies uit die tijd waren zeer lovend.
Ik hou persoonlijk erg van voorstellingen die eigenlijk al zijn begonnen als het publiek de zaal betreedt. En met “Scala” word ik op twee vlakken meteen bedient. Uiteraard zijn de musici van Combattimento aan het inspelen maar ook het eerst onderdeeltje van het toneelbeeld is zichtbaar. Dit soort kleine details activeren meteen mijn nieuwsgierigheid. Een theatrale amuse noem ik het altijd. En vlak voor de voorstelling wordt er een menselijke compositie op het toneel neergezet die mij even de adem ontneemt. Ook het lichtplan, ontworpen door Xavier Spruit Bleeker, vraagt om meer… en ik krijg meer!
Zodra de openingsscène is afgerond en de muziek zich samenvoegt met de dansers weet ik echt niet wat me overkomt. Waar moet ik kijken? Er gebeurt van alles en van alles tegelijk maar het is van een schoonheid die ik niet eerder heb mogen beleven. Ik was zeer onder de indruk van de voorstelling “Ting!” maar hier gebeurt iets anders in mijn hoofd en in mijn lichaam.
Volgens Wubbe is “Scala” een dansdrama. Hij wilt de extravagante sfeer met al haar decadentie, sensualiteit en pracht en praal tot leven laten komen. De live muziek, gespeeld door het ensemble Combattimento, bestaat over het algemeen uit onbekende composities. Ik kan over deze gedachte van Wubbe alleen maar zeggen: open je zintuigen en laat de beelden en de muziek tot je komen want je weet niet wat je overkomt.
Het tijdsverschil tussen de creatie van de muziek, 17e en 18e eeuw en het maken van de choreografie is een uitermate boeiend element in de voorstelling. Beide componenten versterken elkaar en de historische generatiekloof wordt volledig opgeheven. Juist door het gebruik van onbekende composities krijg ik het gevoel dat deze muziekstukken vorige maand gecomponeerd zijn. Artistiek leider Wouter Mijnders heeft de voorselectie gedaan van deze muziek. Een belangrijke eigenschap van de muziekstukken is dat er Groove in moet zitten, anders is er niet op te dansen.
De keuze van om samen te werken met Combattimento is uiteraard niet zomaar uit te lucht komen vallen. De samenwerking met dit ensemble was met de voorstelling “Pearl” al zo goed bevallen dat een herhaling meer dan logisch is. Dit ensemble voelt de chemie tussen de muziek en de dans perfect aan. Tijdens een aantal composities staan enkele leden van het ensemble ook op het toneel waardoor er een nog vollediger integratie tussen de muziek en dans is ontstaan.
De dame naast mij zegt me aan het einde van de voorstelling: ‘Oh wat heb ik genoten maar ik kon er geen verhaal in vinden.’ Ik denk dat dit ook precies de bedoeling is geweest van deze choreografie. Je kan met dit verhaal alle kanten op en dat maakt de belevenis nog intenser.
De liefde voor barokmuziek van Wubbe komt in deze dansvoorstelling volledig tot zijn recht. Sommige momenten is het een muzikaal concert met ondersteuning van moderne dans en dan weer een moderne dansvoorstelling op barokmuziek. Alle zicht- en hoorbare elementen passen als een perfecte puzzel in elkaar en creëren een onvergetelijke voorstelling .
Het laatste element wat ik zeker niet onbenoemd wil laten is Pamela Homoet, de vaste kledingontwerpster van het Scapino. Zij heeft met haar kostuums weer een visueel schitterende bijdrage geleverd een deze voorstelling. Een moderne creatie van de kleiding uit de baroktijd. Uiteraard volledig aangepast met moderne technieken want je moet er wel in kunnen dansen. Maar let vooral eens op de jurk die gedragen wordt door onder andere Bryndis Brynjolfsdottir. En donkere transparante stof die tijdens de dans volledig aangestuurd door het de bewegingen van Brynjolfsdottir een verlengstuk van haar lichaam is geworden.
De opening van de voorstelling wakkerde al mijn nieuwsgierigheid aan met het lichtontwerp van Xavier Spruit Bleeker en daarin ben ik niet teleurgesteld. Strakke settings van helder witlicht trekken deze voorstelling naar de moderne tijd en slaan een visuele brug tussen de barok en het heden.
Het gebruik van de video opnamen heeft helaas iets minder indruk op me gemaakt. Het gevoel dat ik hierdoor echt dicht op de danser zou komen te zitten heb ik niet mogen ervaren en ik had het, als het er niet was geweest, ook niet gemist. Misschien was het geprojecteerde beeld te klein om bij mij deze ervaring op te roepen.
“Scala” is nog tot en met 25 maart 2018 te zien in diverse Nederlandse theaters.
Klik hier voor de speellijst.