Door Robin Peeters / Foto's Singin Factory
Je hebt van die voorstellingen die onverwacht tot een soortement “Canon van de Hedendaagse Vlaamse Musical” gaan behoren. Neem nu ‘Muerto’: een musical over FARC-kindsoldaten tijdens de Colombiaanse burgeroorlog klinkt niet meteen als een luchtige instant hit, maar werd het tijdens de eerste productie in 2013 wél met uitverkochte Zwarte Zalen in het Antwerpse Fakkeltheater. Tien jaar na de wereldpremière is er ondertussen al een derde Vlaamse productie van ‘Muerto’ die het licht ziet. De meest recente versie, die The Singing Factory op het podium brengt, kent gelijkaardige imperfecties als bij de vorige producties, maar bezit ook hetzelfde enthousiasme waarmee het beladen verhaal alsnog recht blijft.
In ‘Muerto’ wordt het publiek meegenomen naar de favela in Colombia. Het leven is er niet mals en het gevaar loert om de hoek. De straten lopen vol met aan lijm of coke verslaafde kinderen. Kinderen die een gemakkelijke prooi zijn voor guerrillabeweging FARC – en rebellenleider Raul – om ze in te lijven als gewillige kindsoldaten. We volgen twee moeders, Maria en Teresita, hun kinderen Jaime, Chinche en Sofia en andere ‘straatratten’ die dagelijks te maken krijgen met de harde wereld in de favela. De moeders proberen hun kinderen het best mogelijke leven te geven en ze op het rechte pad te houden ondanks de armoede en de verleidingen in de arme buurten. En dan is er ook nog de rijke Cataldo die niet helemaal de “Mister Proper” is die hij beweert te zijn…
Het is alleszins niet evident om een musical te creëren rond die Fuerzas Armadas Revolucionares de Colombia, kortweg FARC. Die guerrillabeweging voerde meer dan 50 jaar een bloedige burgeroorlog tegen de Colombiaanse regering. Tussen 1975 en 2016 kostte die burgeroorlog het leven aan meer dan 220.000 slachtoffers en werden er meer dan 11.000 kinderen, gemiddeld tussen de 10 en 17 jaar oud, gerekruteerd door de FARC. Die rekrutering gebeurde door ontvoering, valse beloftes of met geweld. Deze kindsoldaten waren vaak de eersten die sneuvelden in gevechten. Sinds het vredesakkoord in 2016 worden er stappen gezet om hen te helpen bij hun re-integratie in de samenleving. Sindsdien zorgen de blijvende armoede en ongelijkheid in het land ervoor dat er nog steeds kinderen door andere gewapende groepen gerekruteerd worden.
Tijl Dauwe heeft verschillende van deze elementen verweven doorheen zijn script waarbinnen hij focust op de moeders die hun uiterste best doen om hun kinderen de juiste keuzes te laten maken, maar hen ook onmogelijk volledig kunnen controleren waardoor ook Jaime en Sofia – sterk gespeeld door toptalenten Sepp Mertens en Lotte Villays – ten prooi vallen aan de drugs en de FARC.
Ten opzichte van de wereldpremière in 2013 werden er enkele goede aanpassingen gedaan aan het script: de rol van Teresita werd broodnodig uitgebreid waardoor het fantastische ‘Geef me mijn kind terug’ – sterk gebracht door Veerle Van Ransbeeck – meer lading heeft gekregen. Ook de motieven achter de handelingen van Cataldo werden beter uitgeschreven, al zijn het allemaal lapmiddelen die van het matige script nog geen topscript weten te maken. De toevoeging van Sofia is goed, maar de rol krijgt veel te weinig body waardoor ze vaak op het toneel verschijnt als aanhangsel van Jaime. En ook de karakterontwikkeling van Cataldo blijft problematisch. Wanneer zijn huishoudhulp Raquel wordt gespot als informant door rebellenleider Raul reageert hij arrogant lacherig, maar wanneer blijkt dat ze even later vermoord werd teruggevonden komt er plotsklaps toch een hoop berouw in zijn karakter. Het zijn tekortkomingen die regelmatig terugkeren in het verhaal: verhaallijnen worden op een drafje afgehandeld en motieven worden onvoldoende uitgewerkt waardoor het moeilijk is om veel emotionele binding te krijgen met de personages. Alsof de uitstekende scenarist, die Dauwe is, te veel vakjes moest afvinken die mogelijk door de originele producent werden opgelegd.
Ook aan de muziek van Sam Verhoeven werd hier en daar geschaafd ten opzichte van de originele productie in 2013. Het geheel voelde wat minder eclectisch aan en dankzij het uitstekende liveorkest hebben de songs zelden zo goed geklonken als nu. ‘De avond valt’ is een heerlijk dreigende pauzefinale en ‘Soms’, ‘Geef me mijn kind terug’ en ‘De klok tikt onverstoord’ horen thuis in je Spotify-playlist van beste Vlaamse musicalsongs.
In de vlotte regie van Rudi Giron – beide aktes van ongeveer 55 minuten vlogen voorbij – krijgt de cast en het grote ensemble alleszins alle ruimte om te schitteren. Het toneelbeeld is soms iets te kleurrijk om voldoende (militaristische) dreiging uit te stralen, maar dat wordt gecompenseerd door enkele sterke vertolkingen. Brieuc Van Kersschaever zorgt in z’n ééntje al voor genoeg spanning als Raul, Kobe Van Herwegen levert een meer dan degelijke prestatie af met de vertolking van de moeilijke rol van Cataldo en An Lauwereins stopt veel pit en warmte in de rol van Maria. ‘Muerto’ is echter vooral één wervelende ensembleprestatie waarbij het enthousiasme van de getalenteerde jeugdige cast de voorstelling drijft. Zo slagen ze erin om, vooral in de sterke tweede akte, alsnog de inhoudelijke mankementen te verdoezelen.
Info en tickets: www.singingfactory.be .
Gezien op vrijdag 3 november 2023 in het Zuiderpershuis te Antwerpen.