Recensie: Familiespel, een satirisch toneelstuk

 
Elisabeth (Jacqueline Blom) en Nicolaas (Mark Rietman) delen na de scheiding eigenlijk alleen nog de zorg voor hun twee kinderen en hun vakantiehuis. Met goede voornemens en met trots op hun moderne familie besluiten zij daar met nieuwe partners (Annick Boer en Bas Hoeflaak) en stiefkinderen samen de kerstdagen door te brengen. Met het verdriet van de verbroken relatie nog aan de oppervlakte luiden de stellen vol goede moed samen het nieuwe jaar in. Een weekend met oude liefde, didactische dilemma’s, ergernis en verdriet in een vreemde cocktail met familiespellen en feest, “laten we het gezellig houden!”



Een vreemde karaktereigenschap van mij is dat als ik een theatervoorstelling ga bekijken, ik zelden of nooit de introductie over de voorstelling lees. Mij laten verrassen door het verloop van het verhaal maakt mijn theaterbeleving gewoon completer. Hierdoor duurt het soms iets langer om de gespeelde situatie te herkennen, maar als dingen dan mooi samen vallen is mijn avond al bijna compleet.

Voor deze voorstelling heb ik alleen de woorden satire en lachen opgeslagen. En ja, het duurt bij de voorstelling ook weer even voordat de verhaallijn duidelijk is voor mij.
Want ik mag getuige zijn van twee verhaallijnen, één speelt zich af tussen de volwassenen en de andere tussen de kinderen. De kinderrollen worden ook gespeeld door dezelfde acteurs als de volwassen rollen.  



Als de voorstelling begint zijn de verhoudingen tussen de volwassenen, die deze kerst voor het eerst met elkaar gaan vieren, licht gespannen maar harmonieus. Terwijl de kinderen een niet zo’n fijne band hebben. De kinderen van Elisabeth en Nicolaas (Jacky en Pjotr) hebben een duidelijk ander karakter en instelling dan de andere twee (Mollie en Lex). Pjotr, is de oudere broer van Jacky, die duidelijk een opstandige puber is. Mollie die overal wel in mee wil gaan en dan heb je nog het bange en verlegen knulletje Lex.
Jacky probeert telkens, met haar stoere soms wat pesterig gedrag, indruk te maken op haar grote broer. De karakters van deze kinderen zijn hartverwarmend eerlijk.

In de volwassen wereld proberen de beide stelletjes wanhopig om nader tot elkaar te komen. Als er een spel op tafel komt waarbij aan de hand van vragen deze mensen elkaar beter zouden moeten leren kennen, wordt het begin gelegd voor een ommekeer in de sfeer.

Oh ja, er is ook nog een spook in het verhaal en een dochter die eerst wel langs gaat komen en dan uiteindelijk weer niet.



Scriptschrijfster, Marijke Schermer heeft op meesterlijke wijze humor en spanning weten samen te brengen in dit verhaal. Het samenkomen van de twee verhaallijnen is een klassieker maar met een bijzondere twist. De vondst van een etui kan grote gevolgen hebben en dat is briljant ingezet om het verhaal een nieuwe wending te geven. Uiteraard heeft regisseuse, Corien van der Zwaag en de samenwerking met Schermer hier grote invloed op gehad.

Het overtuigende spel van de vier spelers laten een bijzondere onderlinge chemie zien. Hierdoor wordt de tragiek maar vooral de humor enorm versterkt. Het omwisselen van de volwassenen naar kinderen gaat vaak gewoon midden op het toneel. Zodra de spelers beginnen met een nieuw karakter valt mijn mond regelmatig open van verbazing en bewondering. Zonder iets van energie in het spel te verliezen worden de karakters keer op keer weer tot leven gebracht.

Het licht en geluid wat deze overgangen ondersteunt is een prachtige vondst (Yuri Schreuders en Janne Piksen)



Het plot vind ik wat magertjes en te onverwachts. Maar de kwaliteit van de hele voorstelling maakt dit kleine minpuntje meer dan goed.
Familiespel is een voorstelling waarvan ik hoop dat er meer van gaan worden gemaakt. Een goed doordrongen verhaal met een enorme dosis humor.

Klik hier voor de speellijst